De Twentse Koers is een unieke regionale samenwerking, waar mooie dingen uit voortkomen. Deze werkt domeinoverstijgend en kan dankzij de inzet van technologie nóg groter worden. En het mooie is: iedereen kan dit. Start klein, stop met praten en ga doen. In dit artikel vertelt Elise Hol hoe je dat voor elkaar krijgt.
Twentse Koers: slim in zorg
Twentse Koers is een samenwerkingsverband tussen het sociaal domein en de zorg, dat inzet op gezondheid en voorkomen van ziekte en zorg door het zorgstelsel beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar te houden. Het verband bestaat uit 14 gemeenten, zorgverzekeraar en zorgkantoor Menzis, Provincie Overijssel, GGD Twente en nog 300 andere partijen rondom zorg en de ondersteuning. Twentse Koers verzorgt daarmee de verbindingen tussen grote regionale eenheden en de zorg, en dat is enorm nodig: de druk op de zorg kunnen we namelijk het beste samen oplossen.
Als je kijkt naar de huidige ontwikkelingen – waaronder de toenemende zorgvraag, vergrijzing – dan neemt de druk op de zorg toe. Het is daarom van belang in te zetten op preventie, vroegsignalering en laagdrempelige ondersteuning. Het sociaal domein speelt daarin een sleutelrol. Daar liggen hele mooie kansen; rondom ketensamenwerkingen in de wijken, de voorzieningen rondom gezonde leefstijl en bewegen, vroegsignalering van schulden … We zijn er nog lang niet, maar in verbinding met zorg liggen er mooie kansen in het verschiet: ik verwacht dat professionals in het sociaal domein in de komende tien jaar veel meer gaan samenwerken met wijkverpleegkundigen, huisartsen, fysiotherapeuten en samen gaan kijken naar ‘wat heeft deze inwoner nou echt nodig’.
Twentse Koers binnen de City Deal Slim Maatwerk
De City Deal Slim maatwerk zet in op de inzet van technologie en innovatie in zorg en ondersteuning. Dat is een heel belangrijk onderdeel, want nodig voor het toekomstbestendig houden van de zorg. Visie en middelen zijn er vaak wel, maar dan lukt het nog niet om dit echt te vertalen naar de praktijk. In deze City Deal komen meerdere werelden bij elkaar: zorg en het sociaal domein, financieel stelsel, wetgeving en uitvoering, én de technologie zelf.
Technologie in de wijk kan bijvoorbeeld zo simpel zijn als een druppelbril en een medicatiedispenser – zodat de wijkverpleegkundige niet langs hoeft te komen – tot de inzet van een stofzuigerrobot en sensoren die lichaamswaarden meten. Mooie dingen, waardoor inwoners zelfredzaam kunnen zijn. Maar het moet wel altijd onderdeel uitmaken van een groter geheel.
Technologie is een belangrijk onderdeel van het grotere plaatje. Maar je kunt niet alle mensen over één kam scheren. Je kunt bij bekkenbodemproblematiek een app aangereikt krijgen, maar die werkt niet voor iedereen. De één heeft een overactieve bekkenspier en de ander een inactieve. En soms kunnen mensen niet met dit soort technologieën omgaan door bijvoorbeeld een taalbarrière. Een juiste persoonlijke intake en de juiste afstemming tussen professionals blijft belangrijk. Daarom is het zaak de werelden op een juiste manier bij elkaar te brengen en goed te kijken naar wat past bij de inwoner waar we het over hebben. Ook belangrijk is dat we inzicht bieden aan inwoners, niet sec de technologie pushen, maar uitleggen wat de voordelen ervan zijn, dat het een bijdrage levert aan eigen regie en levensgeluk.
Onze uitdagingen en kansen
Voor Twentse Koers is het heel belangrijk dat er ruimte is in het juridische en financiële stelsel voor de inkoop, het beleid en de financiering. Een voorbeeld: de wijkverpleegkundige gaat naar de inwoners en ze neemt dan een koffer met hulpmiddelen mee, zoals de druppelbril. De uren van de wijkverpleegkundige worden vergoed, maar de koffer niet. De financiering van de zorgverzekeringswet zit zo dichtgetimmerd, daarover moet je met elkaar in gesprek. Daarom is het belangrijk dat de Rijksoverheid ook bij de City Deal aansluit. Zo kunnen we de dichtgetimmerde wet juist aan de kaak stellen.
Ook hebben we interesse in technologie om praktische problemen op te lossen: grote wachtlijsten in de GGZ bijvoorbeeld… kan de technologie daarin iets betekenen? Bijvoorbeeld een app ter overbrugging om escalatie te voorkomen. We kijken continu naar de zorg zelf. Maar er is een personeelstekort, veel kan niet. Daarom moeten we kijken naar wat wél kan. Daarvoor moet je samenwerken, durven en gewoon doen; durven te experimenteren, leren wat werkt en wat niet. Dus niet alleen praten, maar ook doen.
We moeten daarom niet alleen naar elkaar kijken, maar ontdekken waar het vastloopt en actie ondernemen. Het Rijk moet daarin ook over kaders heen kijken. Niet specifieke, nieuwe projecten financieren, maar het vertrouwen geven om financiering domeinoverstijgend aan te bieden, de ruimte creëren voor regionale samenwerking. En monitoring om daarvan met elkaar te leren.
Leren van Twentse Koers
Twentse Koers is de enige regio in de City Deal Slim Maatwerk. Wij zijn al heel ver in het bij elkaar brengen van alle verschillende partijen. We hebben veel projecten draaiende en er is veel vertrouwen in elkaar. Dat vertrouwen is cruciaal om projecten met technologische innovatie te starten. Dat kun je van ons leren. Een mooi idee grootschalig verder brengen en afspraken rondom inkoop en dergelijke verankeren.